Yerli üretim alarm veriyor: Satılan her 10 otomobilden 7’si ithal

ABD–Çin ticaret savaşlarının etkisi, Avrupa ile dengesizleşen ilişkiler, Çin menşeili araçların yükselişi ve yerli üretimin daralması Türkiye otomotiv sektörünü kritik bir kavşağa getirdi.

EKONOMİ 22.04.2025, 10:14
Yerli üretim alarm veriyor: Satılan her 10 otomobilden 7’si ithal

ABD–Çin ticaret savaşlarının etkisi, Avrupa ile dengesizleşen ilişkiler, Çin menşeili araçların yükselişi ve yerli üretimin daralması Türkiye otomotiv sektörünü kritik bir kavşağa getirdi. LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik "Oyun yeniden yazılıyor. Türkiye ya üretim üssü olacak ya da pazar olarak tüketilecek" açıklamasını yaptı.

2023’teki Tarihi Dönemeç: Otomotivde Açık Verdiğimiz Yıl

Türkiye otomotiv sektörü, 2020–2022 döneminde düzenli şekilde dış ticaret fazlası verirken, 2023 yılında ilk kez yaklaşık 3 milyar dolarlık dış ticaret açığı ile sarsıldı. Bu durum özellikle binek araçlarda ithalatın ciddi oranda artmasından kaynaklandı. 2024'te tablo bir miktar toparlansa da bu denge ticari araçlar ve otobüs segmentindeki güçlü ihracat sayesinde sağlandı. LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik tabloyu şöyle değerlendirdi: “Binek araç segmentinde dış ticaret açığımız halen çok ciddi boyutta. 2025'e üretim ve ihracatta düşüşle başladık. Bu veriler teknolojiyi merkezine almayan politikaların sektörü sürdürülebilir kılmadığını gösteriyor”

ABD–Çin Ticaret Savaşlarının Türkiye’ye Yansıması

ABD'nin Çin'e uygulamaya çalıştığı tarifeler ve Çin'in buna karşı geliştirdiği ihracat stratejileri dünya otomotiv dengelerini değiştirdi. ABD'nin 2024'te otomotiv dış ticaret açığı 374 milyar dolara ulaştı. Çin ise yalnızca 2023 yılında 93,9 milyar dolarlık otomotiv dış ticaret fazlası verdi. Nazik “ABD’nin Çin’e karşı ticaret savaşı, aslında bizim gibi ülkeler için fırsata dönüşebilir. Türkiye’nin hem üretim üssü olarak Çin'e hem de tedarikçi olarak ABD ve Avrupa’ya oynayabileceği rol çok kritik. Ancak hâlâ Çinli markalar Türkiye'de üretim yatırımı yapmaya tam anlamıyla başlamadı. Bu büyük bir risk” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin Zayıf Halkası: Çin’e Verdiğimiz Cari Açık Büyüyor

2024 yılında Türkiye, Almanya ve Çin’den yüksek oranda araç ithal etti. Almanya 4,92 milyar USD, Çin 1,57 milyar USD ile dikkat çekti. 2023'te Çin menşeili araçların Türkiye pazarına girişiyle 1,5 milyar USD açık verildi. Buna karşılık Fransa, İngiltere ve İtalya gibi ülkelerle yapılan ticaret, dış ticaret fazlası vererek dengede kalındı. Avrupa’ya yapılan ihracatta öne çıkan modeller ise Türkiye’de üretilen Renault, Fiat ve Toyota araçlarından oldu. Nazik, “Çin’e karşı çok ciddi bir dış ticaret açığı verir konuma gelmiş durumdayız. 2023 yılında Çinli markaların Türkiye’de satış yapmaya başlaması ile Çin en yüksek cari açık verdiğimiz üçüncü ülke konumuna oturmuş durumda. Eğer Çin Türkiye’de üretim yapmaya başlamaz ve Türkiye’de araç satış hızını bu şekilde artırmaya devam ederse, otomotivde cari açık büyük bir sorun haline gelir” yorumunu yaptı.

Togg ve Yerli Üretim Kritik Rolde

Öte yandan 2024’te binek araç ithalatı dramatik şekilde artarken, Togg gibi yerli girişimlerin ihracat yapamaması sektöre darbe vurdu. Nazik, “Togg’un Almanya ve Fransa gibi pazarlara açılması, sadece marka değil, bir sembol olur. Sedan ve crossback üretimlerine hızla geçilmesi hem prestij hem de döviz girdisi sağlar. Son günlerde bazı teşvikler gündeme gelse de yerli otomotiv endüstrimizin daha anlamlı ve kapsayıcı teşvik ihtiyacı var. Yerli üreticilerimizin ise ürün yelpazelerinde katma değerli ve teknolojisi yüksek modellere odaklanması sanayimiz açısından büyük önem teşkil eder hale geldi” dedi.

2025’in İlk Çeyreğinde Alarm Zilleri Çalıyor

Ocak – Mart 2025 toplamında;

  • İthalatın payı %69’ a yükseldi
  • Toplam üretim %9 azaldı
  • Otomobil üretimi %7, ihracat ise %3 düştü
  • Ticari araçlar üretimi %11, ağır ticari ise %39 azaldı
  • Traktör üretimi %41,6 azaldı,
  • Toplam ihracat adedi %1, otomobil ihracatı ise %3 düştü

Nazik, bu düşüşü şöyle yorumladı:

“Yılın ilk çeyreğinde veriler alarm veriyor. Üretim cephesinde tek olumlu gelişme, minibüs üretim adetinin %122 artması oldu. Üretim düşerse, istihdam düşer. Bu da ekonomik daralma ve teknoloji kaybı demek. Acil regülasyon ve stratejik destek gerekiyor. ABD ile Çin arasında oluşan bu ticaret savaşı, Çin’in üretim konusunda hem ABD pazarına satış yapabileceği hem de Avrupa’ya satış yapabileceği bir müttefike ihtiyaç duyacaktır. Bu noktada Türkiye’de üretim yapması Çin açısından önemli. Ancak geldiğimiz noktada hala Manisa’daki fabrika yatırımına resmi olarak başlanmaması diğer taraftan Samsun yatırımı için Çinlilerden ortak arıyoruz gibi açıklamalar endişe veriyor. Çin’li markaların mutlaka Türkiye’de üretim yapması şart. Diğer taraftan ise ABD’nin Avrupa’ya uyguladığı yüksek tarifeler ertelenmeden uygulamaya girseydi, Avrupalı markaların da Türkiye’de üretim yapmasının önü açılabilirdi. Şu anda 90 gün süreyle ertelendi tarifeler. Ancak dönüşen otomotiv üretim teknolojileri ve Çin pazarındaki kayıplarını düşündüğümüzde Avrupalı markalar için önümüzdeki süreçte Avrupa’nın Türkiye’ kadar ihtiyaç duyacağı görülmektedir. Dinamik Pazar yapısı ile Türkiye Avrupa için yeni pazarlar kazanmak ve mevcut satışlarını artırmak için kritik noktada olacak. 

Türkiye’nin döviz karşısında artan TL üretim maliyetleri kapsamında üretim verilerinin gerilemesi olumsuz sinyaller veriyor. Bunu görmek ve yerli üretim araçları oldukça desteklemek bu yönde regülasyonlar geliştirmemiz elzem” 

BASIN BÜLTENİ

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 11 Haziran 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 36 95
2. Fenerbahçe 36 84
3. Samsunspor 36 64
4. Beşiktaş 36 62
5. Başakşehir 36 54
6. Eyüpspor 36 53
7. Trabzonspor 36 51
8. Göztepe 36 50
9. Rizespor 36 49
10. Kasımpaşa 36 47
11. Konyaspor 36 46
12. Alanyaspor 36 45
13. Kayserispor 36 45
14. Gaziantep FK 36 45
15. Antalyaspor 36 44
16. Bodrum FK 36 37
17. Sivasspor 36 35
18. Hatayspor 36 26
19. A.Demirspor 36 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 38 72
2. Gençlerbirliği 38 68
3. Karagümrük 38 66
4. İstanbulspor 38 64
5. Bandırmaspor 38 64
6. Erzurumspor 38 64
7. Boluspor 38 61
8. Iğdır FK 38 58
9. Amed Sportif 38 57
10. Ahlatçı Çorum FK 38 54
11. Ümraniye 38 53
12. Esenler Erokspor 38 52
13. Sakaryaspor 38 51
14. Keçiörengücü 38 51
15. Manisa FK 38 48
16. Pendikspor 38 48
17. Ankaragücü 38 48
18. Şanlıurfaspor 38 40
19. Adanaspor 38 30
20. Yeni Malatyaspor 38 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 38 84
2. Arsenal 38 74
3. M.City 38 71
4. Chelsea 38 69
5. Newcastle 38 66
6. Aston Villa 38 66
7. N. Forest 38 65
8. Brighton 38 61
9. Bournemouth 38 56
10. Brentford 38 56
11. Fulham 38 54
12. C.Palace 38 53
13. Everton 38 48
14. West Ham United 38 43
15. M. United 38 42
16. Wolves 38 42
17. Tottenham 38 38
18. Leicester City 38 25
19. Ipswich Town 38 22
20. Southampton 38 12
Takımlar O P
1. Barcelona 38 88
2. Real Madrid 38 84
3. Atletico Madrid 38 76
4. Athletic Bilbao 38 70
5. Villarreal 38 70
6. Real Betis 38 60
7. Celta Vigo 38 55
8. Rayo Vallecano 38 52
9. Osasuna 38 52
10. Mallorca 38 48
11. Real Sociedad 38 46
12. Valencia 38 46
13. Getafe 38 42
14. Espanyol 38 42
15. Alaves 38 42
16. Girona 38 41
17. Sevilla 38 41
18. Leganes 38 40
19. Las Palmas 38 32
20. Real Valladolid 38 16