Disleksi nedir, ne değildir

Disleksi, nörogelişimsel bir farklılık olarak tanımlanıyor ve temel olarak okuma, yazma ve heceleme becerilerinde güçlüklerle kendini gösteriyor. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkiliyor bu durum, ne yazık ki sıklıkla yanlış anlaşılıyor ve basite indirgeniyor. "Disleksi nedir?" sorusunun cevabını ararken, belki de en aydınlatıcı yaklaşım "disleksi ne değildir?" sorusuna odaklanmaktan geçiyor. Auto Train Brain son blog yazısında disleksinin ne olmadığını anlatarak bu konuda doğru bilinen yanlışları ortaya çıkarıyor.

SAĞLIK 15.05.2025, 13:15
Disleksi nedir, ne değildir

Belki de disleksiyle ilgili en büyük yanılgılardan biri de bu duruma sahip bireylerin zeka seviyelerinin düşük olduğu düşüncesidir. Oysaki bu kesinlikle doğru değildir. Disleksili bireylerin zekâ seviyeleri tıpkı diğer insanlar gibi normal, hatta bazı durumlarda normalin üzerindedir.

Çünkü bu durum beynin bilgiyi işleme süreçlerindeki farklılıklardan kaynaklanır; öğrenme stillerini etkiler ancak zihinsel kapasiteyi asla sınırlamaz. Tarihe adını altın harflerle yazdırmış pek çok dahi ve başarılı insan disleksilidir. Albert Einstein'ın teorik fizik alanındaki çığır açan çalışmaları, Steve Jobs'ın teknoloji dünyasına yön veren vizyonu veya Richard Branson'ın girişimcilikteki sınırları zorlayan başarısı, disleksinin zekanın önünde bir engel teşkil etmediğinin en güzel örnekleri olarak karşımıza çıkıyor.

DİSLEKSİ TEMBELLİK VEYA İLGİSİZLİK DEĞİLDİR

"Çok istese okur aslında," ya da " Biraz gayret etse yazar," disleksili bireylerin sıklıkla karşılaştığı cümlelerdir. Disleksili çocuklar ve yetişkinler, okuma ve yazma konusunda gerçekten yoğun bir çaba sarf eder. Fakat akranlarının kolaylıkla gerçekleştirdiği bu temel beceriler, onlar için adeta bir dağa tırmanmak gibidir. Gösterdikleri bu çabaya rağmen beklenen sonuçları alamamak bazen onları hayal kırıklığına uğratır ve motivasyonlarını düşürebilir. Bu nedenle durumu tembellik veya ilgisizlik olarak yorumlamak onların yaşadığı gerçek zorluğu anlamamak ve haksız bir değerlendirme yapmak olur.

DİSLEKSİ SADECE HARFLERİ TERS GÖRMEK DEĞİLDİR

Çoğu insan, disleksiyi harfleri ve sayıları ters görme durumuyla tanımlayabiliyor ama durum hiç düşündüğü gibi değil. Örneğin, "b" yerine "d" görmek veya "12" yerine "21" yazmak bunlardan sadece birkaçı olarak örnek gösterilebilir. Ancak disleksinin temelinde yatan sorun bu değildir. Disleksi, öncelikle dil temelli bir öğrenme güçlüğüdür. Sorun, sesleri harflerle eşleştirmede (fonolojik farkındalık), kelimeleri parçalarına ayırmada ve bu parçaları birleştirerek okumada (kod çözme) ve okuma akıcılığında yatar. Harfleri ters görme, disleksinin sadece bir belirtisi olabilir ancak asıl mücadele, dilin yapısını anlamak ve kullanmaktır. Bu nedenle, bir göz doktorunun disleksiyi teşhis etmesi mümkün değildir; tanı, özel eğitim uzmanları ve psikologlar tarafından yapılan kapsamlı değerlendirmeler sonucunda konulur.

DİSLEKSİ HERKESTE AYNI ŞEKİLDE GÖRÜLMEZ

Tıpkı her insanın parmak izinin farklı olması gibi, disleksi de her bireyde farklı şekillerde kendini gösteriyor. Bazı disleksili bireylerde okuma hızı ve akıcılığı daha belirgin bir sorunken, bazılarında heceleme ve yazma becerileri daha fazla zorlayıcı olabiliyor. Hatta bazıları okuduğunu anlamakta güçlük çekebilirken, diğerleri için bu alan daha güçlü oluyor. Bu nedenle, "bütün disleksililer aynıdır" gibi bir genelleme yapmak doğru değil. Her disleksili bireyin kendine özgü güçlü ve zayıf yönleri, öğrenme stilleri ve ihtiyaçları vardır. Önemli olan bunları anlamak kişileştirilmiş eğitim programları sunmaktır. Eğitim ve destek süreçleri de bu bireysel farklılıklar göz önünde bulundurularak planlanmalıdır.

DİSLEKSİ SADECE ÇOCUKLARDA GÖRÜLMEZ

Disleksi genellikle çocukluk çağında fark edilen bir durum olsa da tanı almamış birçok yetişkin de bu öğrenme güçlüğüyle hayatına devam ediyor. Çocukluklarında disleksi tanısı konulmamış veya bu durumun farkında olunmamış yetişkinler, iş hayatında, sosyal ilişkilerinde ve günlük yaşamlarında okuma ve yazma ile ilgili çeşitli zorluklarla karşılaşabiliyor. Bu nedenle disleksi tanısının her yaşta mümkün olduğunu ve destek almanın hiçbir zaman geç olmadığını unutmamak önemlidir.

BEYİN KENDİNİ İYİLEŞTİREBİLİYOR

Disleksinin nörolojik temelli bir öğrenme farklılığı olduğunu artık biliyoruz. Peki, beynimizin bu farklı yapısı değiştirilebilir mi? İşte tam bu noktada "nöroplastisite" kavramı devreye giriyor. Beynimiz, yaşam boyu yeni bağlantılar kurabilme ve mevcut bağlantılarını güçlendirebilme inanılmaz bir yeteneğe sahip. Nöroplastisite olarak adlandırılan bu özellik sayesinde, doğru yöntemler ve yoğunlaştırılmış çalışmalarla disleksili bireylerin okuma ve yazma becerilerinde önemli gelişmeler kaydedilebiliyor. Bu kapsamda günümüzde nöro teknolojideki hızlı gelişmeler, disleksiye yönelik müdahale alanını genişletiyor ve umut vadeden yeni kapılar açıyor.

BASIN BÜLTENİ

#Disleksi #öğrenme güçlüğü #nörogelişimsel farklılık #zeka geriliği #tembellik #harf ters görme #fonolojik farkındalık #okuma #yazma #heceleme #Auto Train Brain #nöroplastisite
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 18 Haziran 2025
İmsak 06:47
Güneş 08:18
Öğle 13:10
İkindi 15:31
Akşam 17:52
Yatsı 19:17
6
hafif yağmur
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 36 95
2. Fenerbahçe 36 84
3. Samsunspor 36 64
4. Beşiktaş 36 62
5. Başakşehir 36 54
6. Eyüpspor 36 53
7. Trabzonspor 36 51
8. Göztepe 36 50
9. Rizespor 36 49
10. Kasımpaşa 36 47
11. Konyaspor 36 46
12. Alanyaspor 36 45
13. Kayserispor 36 45
14. Gaziantep FK 36 45
15. Antalyaspor 36 44
16. Bodrum FK 36 37
17. Sivasspor 36 35
18. Hatayspor 36 26
19. A.Demirspor 36 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 38 72
2. Gençlerbirliği 38 68
3. Karagümrük 38 66
4. İstanbulspor 38 64
5. Bandırmaspor 38 64
6. Erzurumspor 38 64
7. Boluspor 38 61
8. Iğdır FK 38 58
9. Amed Sportif 38 57
10. Ahlatçı Çorum FK 38 54
11. Ümraniye 38 53
12. Esenler Erokspor 38 52
13. Sakaryaspor 38 51
14. Keçiörengücü 38 51
15. Manisa FK 38 48
16. Pendikspor 38 48
17. Ankaragücü 38 48
18. Şanlıurfaspor 38 40
19. Adanaspor 38 30
20. Yeni Malatyaspor 38 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 38 84
2. Arsenal 38 74
3. M.City 38 71
4. Chelsea 38 69
5. Newcastle 38 66
6. Aston Villa 38 66
7. N. Forest 38 65
8. Brighton 38 61
9. Bournemouth 38 56
10. Brentford 38 56
11. Fulham 38 54
12. C.Palace 38 53
13. Everton 38 48
14. West Ham United 38 43
15. M. United 38 42
16. Wolves 38 42
17. Tottenham 38 38
18. Leicester City 38 25
19. Ipswich Town 38 22
20. Southampton 38 12
Takımlar O P
1. Barcelona 38 88
2. Real Madrid 38 84
3. Atletico Madrid 38 76
4. Athletic Bilbao 38 70
5. Villarreal 38 70
6. Real Betis 38 60
7. Celta Vigo 38 55
8. Rayo Vallecano 38 52
9. Osasuna 38 52
10. Mallorca 38 48
11. Real Sociedad 38 46
12. Valencia 38 46
13. Getafe 38 42
14. Espanyol 38 42
15. Alaves 38 42
16. Girona 38 41
17. Sevilla 38 41
18. Leganes 38 40
19. Las Palmas 38 32
20. Real Valladolid 38 16