Irgandı Köprüsü, Bursa’nın, zanaatçıların geleneksel el sanatlarını icra ettiği köprüdür. 1442 yılında Irgandılı Ali’nin oğlu Hacı Muslihiddin tarafından inşa edilmiştir. 1854 yılında Büyük Bursa Depremi'nde hasar görmüş olan köprü, Kurtuluş Savaşı’nda Yunan ordusu tarafından bombalandı.
Irgandı Köprüsü, 2004 yılında, Osmangazi Belediyesi tarafından yenilendi ve kullanıma açıldı. Dünya üzerinde az sayıdaki arastalı köprülerin ilki olmakla ünlenen köprü, halen daha üzerinde, unutulmaya yüz tutan sanatları barındırıyor.
Köprü Bursa’yı ziyaret eden turistlerin de hayli ilgisini çekmekte, etrafının düzenlenmesiyle ilgili eksikliklerin olduğu sürekli dile gelmekte ve yeterince turizm gelirinden pay alamamaktadır.
Son zamanlarda Bursa’da ahşap kullanımı ile ilgili paylaşımlar yapmaya ve bu konuda kamuoyu oluşturmaya çalışırken, yolum bir meslektaşımın uyarısı üzerine köprünün altında yeni yapılan vadi düzenlemesine düştü. Meslektaşım “ Bir git de ahşap katliamını bir gör” dedi. Hep “Ağaç Katliamı”nı duyan kulaklara “Ahşap Katliamı” farklı gelebilir ancak, bizim gibi Ahşap Mühendisleri için, ağacın kesildikten sonra bir gramının bile heba edilmeden değerlendirilmesi önemlidir.
Ağaç İşleri Endüstri Mühendisleri ve Orman Endüstri Mühendisleri olarak, ahşap uygulamalarında yanlış teknik ve ahşabın yapısına uymayan uygulamalar gördüğümüzde içimiz cız eder. Üniversite eğitimleri boyunca ve mesleki hayatları süresince de, malzemeyi efektif kullanmanın yollarını ararız. Ancak, gelin görün ki, Belediye vadide bir düzenleme yapıyor ve ahşabın kullanımı vahim.
Neresinden tutsanız elinizde kalacak bir yanlış uygulama içindeler. Köprü üzerindeki, atalarımızın uyguladığı tekniklere gözler kapatılmış, “dağdan kestim kereste” mantığıyla, hiçbir teknik ve estetik kaygı duymadan bir uygulama yapılmakta.
Kullanılacak ağaçların çürümeye yüz tutmuş olmasından mı bahsetsem, çok kalın kullanılarak ahşap katliamına sebep olunmasından mı, yoksa hiçbir koruma olmadan ahşabın toprağa gömülmesine mi yansam yoksa, makina izleri üzerinde hiçbir işlemden geçirilmeden kalasların uygulanmasına mı bilemedim. En iyisi ben görselleri paylaşayım, sizler değerlendirin. Çünkü konu ile ilgilenenlerin belli ki bilgisi, halkın genelinin bilgisinden fazla değil.
Oysa ki daha önce Nilüfer Vadisi ile ilgili yazdığım yazıda da gördük ki, bilinçsiz kullanım sebebiyle, atalarımızın uyguladığı ahşaplar yüzyıllar dayanıyorken, günümüzdekiler 3-5 yılı geçemiyor. Sebebi bilinçsizlik, bilgiye değer vermeme, hak ve hukuka saygısızlık.
Ahşabın uygulanmasıyla ilgili 5531 sayılı yasaya göre yetkili olan mühendislik grupları Belediyelerde, Kültür ve Turizm Müdürlüklerinde, Çevre Şehircilik Müdürlüklerinde yer almamaktadır. Bu uygulamalar, konuyu bilmeyen memurlar aracılığı ile yapıldığı müddetçe, sonuç değişmeyecektir.
Yazımı not edin ve 3 yıl sonra tekrar gündeme getirdiğimde bu yetkililer görevde olmayacağı için, hesap soracak kimseyi de bulamayacağız ve bu devran böyle devam edecek. Ama ağaçlar boşu boşuna kesilmeye devam edecek, ihalelere 1. Sınıf diye yazılarak çürük ağaçlar yedirilecek, halkın estetik ve kültür değerlerine ihanet edilecek vs vs. Kanun mu? Kimin umurunda?
Ahşap Katliamı:
Sınıfı bozuk, kalitesi düşük, yaş, makinadan çıktığı gibi uygulanmış, daha şimdiden bozulmaya yüz tutmuş ahşap uygulamalar.
Atalarımızın estetiğini baz alarak, teknolojiyi ahşap ile birleştirerek, halkın estetik beklentilerini de bir adım ileriye taşıyacak, gezildiğinde içinizi ferahlatacak, ahşabın kötü kullanımını engelleyerek orman varlığımızın boşa harcanmasına mani olacak, ödenecek hakedişler ile halkın parasının çarçur edilmesine engel olunacak, kanunun verdiği yetki alanına tecavüz edilmeyecek yarınlar için, bizler her tür desteği vermeye hazırız. Ama önce “ben yaptım oldu” anlayışından sıyrılıp, ilme gereken değeri vermek gerekiyor.
Sağlıklı yarınlarda buluşmak dileğiyle, tüm okurlarımı saygıyla selamlıyorum.