banner52

01.02.2022, 05:00

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması

Prof. Dr. Mehmet Karahan

Prof. Dr. Mehmet Karahan

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (Carbon Border Adjustment Mechanism– CBAM), genellikle daha düşük maliyetle üretilen yüksek emisyonlu ürünler ile görece daha düşük emisyonlu ancak yüksek maliyetle üretilebilen alternatif ürünlerin rekabet gücünü aynı seviyeye getirmeyi amaçlamaktadır. Diğer bir deyişle, karbon vergisi gibi düzenlemelerle yüksek emisyonlu ürünlerin maliyetini, düşük emisyonlu ürünlerin seviyesine taşır. Bu uygulamanın esası ithal edilen ürünlere yönelik, karbon içeriklerine dayalı olarak, konulacak vergiye dayanmaktadır. Bu mekanizma, ticarete konu olan karbon kredileri, vergi, prelevman ya da gümrük uygulaması şeklinde uygulanabilir.

Düzenleme, karbon fiyatının maliyet yarattığı “karbon sızıntısı” riskine cevap vermektedir; yani üretimin karbon maliyeti olmayan ülkelere doğru kaymasını engellemektedir. Dış tedarikçiler, bu maliyetleri karşılamadığı durumda ekonomik bir avantaj elde etmektedir. Mekanizma uygulamaya konulmazsa zaman içerisinde üretim, karbon vergileri uygulamayan coğrafyalara kayacak ve emisyonlar bu ülkelere sızarak, net sıfır emisyon üreten bir gezegen yolundaki ilerlemeyi geciktirecektir.

Avrupa Birliği’nin 2050 yılı itibariyle karbon-nötr bir kıta olma yönündeki hedefine giden yolda, Avrupa Yeşil Mutabakatı, 11 Aralık 2019 tarihinde açıklanmıştır. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile hayata geçirilmesi hedeflenen değişiklikler, sanayiden finansmana, ulaştırmadan enerji ve tarıma uzanan bir dizi alanı kapsamaktadır.

Mutabakat, AB’nin mevzuat ve politikalarını gözden geçirmesini gerektirmekte ve esasen iklim-nötr olma hedefine ulaşmanın öngörüldüğü 2050 yılına kadar AB sanayisinin dönüşümünü gerektiren yeni bir büyüme stratejisini teşkil etmektedir. Avrupa Yeşil Mutabakatının gerektirdiği dönüşüm ve ilave sera gazı azaltım hedeflerinin Avrupa sanayisi üzerinde yaratacağı maliyet karşısında Avrupa’nın rekabetçiliğinin korunabilmesi ve üretimin, emisyon azaltım hedefi AB’den az olan ülkelere kaymasının (karbon kaçağının) önlenmesi için ise, ‘Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın hayata geçirilmesi gündeme gelmiştir.

Avrupa Komisyonu, 2026'dan itibaren kirletici mallara bir Sınırda Karbon Düzenlemesi (SKD) veya karbondioksit (CO2) tarifesi uygulama planlarını ana hatlarıyla açıklamıştır ve bu, Avrupa Birliği'ne ithalat yapan bazı şirketleri karbon yoğun ürünlerde sınırda karbon maliyetleri ödemeye tabi tutmuştur. Mevcut yönetmeliğin EK-1 listesinde CBAM tatbik edilecek ürünlere yer verildiği görülmektedir. Bu ürünler şu anda çimento, demir-çelik, alüminyum, gübre ve elektrikle sınırlıdır. Avrupa Komisyonu'na göre şimdilik bu ürünlerin yüksek bir karbon kaçağı riski içeren ürün grubu olarak tespit edildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca bu eşya listesinin artırılması da mümkün gibi görünmektedir.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Prof. Dr. Necmi Gürsakal
Kelebek ve Kehle
08 Eylül 2021
Ferruh Varanoğlu
Ferruh Varanoğlu
Matbaa ve kâğıt sektörü kırmızı alarm veriyor...
07 Şubat 2022
Yorumlar (0)
Namaz Vakti 03 Mayıs 2024
İmsak 04:16
Güneş 05:54
Öğle 13:06
İkindi 16:56
Akşam 20:08
Yatsı 21:39
12
kapalı
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 34 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. Chelsea 34 51
9. West Ham United 35 49
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14