banner52

banner78

banner74

banner57

banner71

14.09.2021, 14:44

Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması

“Siz yeşil olmak istemiyorsanız, ben sizi yeşil yapmak için elimdeki politik ve ekonomik araçları kullanacağım”. Avrupa Birliği (AB) böyle söylüyor “Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması”  önerisiyle.

Neden?

AB Yeşil Mutabakatı, AB’nin karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar 1990 seviyelerine kıyasla %55 oranında azaltma hedefini ortaya koyuyor. 2050’ye kadar iklim-nötr olma iddiası var AB’nin.

Bu hedefe ilerlerken üye ülkelere bazı yaptırımlar getiriyor. Bunu yeterli bulmuyor. Diğer ülkelerden kendi bölgesine karbon ayak izi yüksek ürünlerin girmesini de engellemek istiyor. Sınırda karbon düzenleme mekanizmasıyla, bölgesine ithal edilen belirli ürünlere karbon vergisi koymayı hedefliyor. Önerilen bu yönetmeliği 1 Ocak 2023’te yürürlüğe koymayı, 31 Aralık 2025’e kadar iki kademeli bir geçiş süreci ve 1 Ocak 2026’dan itibaren ise tam olarak uygulamayı planlanıyor.

Karbon Kaçağı

AB, bir taraftan ithal ettiği ürünlerin çevre-dostu olmasını sağlamaya diğer taraftan da bölgesinden diğer ülkelere “karbon kaçağı” olmasını engellemeye çalışıyor. Örneğin AB’de bulunan bazı şirketler üretimlerini başka ülkelere kaydırarak diğer ülkelerin çevre mevzuatlarındaki boşluklardan yararlanma yoluna gidebilirler. Bu durum emisyonların başka ülkelere kaymasına, diğer bir deyişle “karbon kaçağı” olmasına neden olabilir. Küresel iklim değişikliğiyle mücadele çabalarını baltalayabilecek böyle bir riskin önüne geçmek ve aynı zamanda üretimi kendi bölgesi sınırları içinde tutmak için sınırda karbon düzenleme mekanizmasını öneriyor AB.

Bu mekanizmayla hem bölgesinde üretilen ürünlerin hem de ithal ettiği ürünlerin karbon maliyetlerini eşitleyerek ürünlerini rekabete karşı korumaya çalışıyor. Böylelikle küresel iklim hedeflerine giden yolun taşlarını döşemeye çalışıyor.

Mekanizma nasıl çalışacak?

Bu mekanizma Dünya Ticaret Örgütü kurallarına göre oluşturulmuş çeşitli düzenlemeler içeriyor. Sistem şöyle çalışacak:

AB’de ithalat yapan kurum ve kuruluşlar karbon sertifikaları satın alacaklar. Bu sertifikalar, ürünler için ödenmesi gereken karbon maliyetine karşılık gelecek. Avrupa’da üretilen ürünlerin karbon fiyatlandırma kurallarına tabi olacak ithal edilen ürünler. Sertifika ücretleri, AB Emisyon Ticaret Sisteminin (ETS) haftalık ortalama açık artırma bedellerine göre salınan ton CO başına düşen Avro olarak belirlenecek. İthalatçılar sertifika alabilmek için merkezi yönetimlere kayıt yaptıracak ve ithal edecekleri ürünün nitelik ve niceliği hakkında bilgi verecekler.

Ödemeyi AB’deki ithalatçı yapıyorsa bu bizi neden ilgilendiriyor?

İthalatçı ithal edeceği ürünü seçerken elbette daha çevre-dostu olanını seçmeye çalışacak daha az sertifikayla ticaretini gerçekleştirebilmek için. Çevre-dostu ürün sunan ihracatçı da rekabette öne geçecek bu sayede.

Avrupa dışından bir üretici, üretimde kullandığı karbon için zaten bir ödeme yaptığını gösterebiliyorsa, bu bedel AB’deki ithalatçıdan ayrıca alınmayacak. Böylelikle AB dışındaki ülkeler üretim süreçlerini daha yeşil hale getirmeleri yönünde teşvik edilmiş olacak.  

Mekanizma, başlangıçta yüksek karbon kaçağı riski bulunan belirli sayıda ürünlere uygulanacak: demir ve çelik, çimento, gübre, alüminyum ve elektrik. İthalatçılar ödeme yapmaya 2026 yılında başlayacaklar.

Ödeme mekanizması, belirtilen ürünlerin üretim sürecinde ortaya çıkan doğrudan emisyonlar için uygulanacak. Geçiş süreci sonrasında, yeni ürün ve hizmetlerin ve dolaylı emisyon adı verilen tedarik zincirinin (örneğin ürün imalatında kullanılan elektrikten kaynaklanan emisyonun vb.) sürece dahil edilmesi gündeme gelebilecek.

Geçiş süreci 

2023’de başlayacak geçiş sürecinde ithalatçıların ithal ettikleri ürünün içinde saklı bulunan emisyonları raporlamaları gerekecek. 2025’in sonunda ise yeni fiyatlandırma sistemi tüm bileşenleriyle uygulanmaya başlanacak. Geçiş süresi içinde gerek AB içinden gerekse AB dışından işletmelerin ve yetkili otoritelerin yeni sisteme uyum sağlamaları beklenecek.

Ürünlerde saklı emisyonlar

Ürünlerde saklı emisyonlarla ilgili bilgi ihracatçılar tarafından AB’deki ithalatçıya verilecek. Bu bilginin eksik olması durumunda, AB’deki ithalatçılar her ürün için sistemde tanımlanmış olan karbondioksit emisyon değerini kullanacaklar. Satın almaları gereken sertifika sayısını buna göre belirleyecekler.  

Türkiye

Türkiye’nin ihracatında en büyük payın Avrupa Birliği ülkeleri olduğu göz önünde bulundurulduğunda sınırda karbon vergisi düzenleme mekanizmasının Türkiye’yi önemli derecede etkileyeceği öngörüsünde bulunmak yanlış olmaz. Hazırlanmak gerekiyor.

Çevre dostu adım atmak yaşam için gerekli. Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması, çevre dostu davranışın ekonomi için de gerekli olduğunun altını çiziyor.

Yorumlar (0)
Namaz Vakti 29 Mart 2024
İmsak 05:20
Güneş 06:45
Öğle 13:14
İkindi 16:45
Akşam 19:32
Yatsı 20:52
12
kapalı
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13